Serwis wzmacniaczy lampowych

Wzmacniacz lampowy jest układem wzmacniającym sygnał, w którym elementami czynnymi są lampy elektronowe. Wzmacniacze takie stosowane były powszechnie do końca lat sześćdziesiątych, po czym wyparte zostały przez układy półprzewodnikowe. Obecnie wzmacniacze lampowe wykorzystywane są jako wysokiej klasy elektroakustyczne układy wzmacniające pracujące w torach audio muzycznych zestawów high-endowych, lub też jako wzmacniacze gitarowe. Oba typy realizacji są naszą serwisowa specjalizacją.

Lampowe wzmacniacze elektroakustyczne wzmacniają sygnały niewielkiej mocy, których źródłem są najczęściej odtwarzacze CD, gramofony, a obecnie coraz częściej odtwarzacze strumieniowe (streamery).

Wzmacniacze lampowe mogą pracować jako układy zintegrowane lub jako przedwzmacniacz i końcówka mocy w oddzielnym układzie, mogą pracować w trybie stereo lub jako osobne monobloki.

Na zdjęciu serwisowany przez nas francuski Jadis

Wzmacniacze lampowe posiadają kilka charakterystycznych cech odróżniających je od układów opartych na tranzystorach.

Brzmienie a rodzaj lampy

Brzmienie wzmacniacza można w pewnym stopniu modyfikować dzięki wymianie lamp (należy pamiętać o doborze wg odpowiednich parametrów). O niuansach dźwięku decydować może odpowiedni rodzaj lampy, rok produkcji (cenione bywają niektóre NOS-y czyli New Old Stock – nieużywane lampy starej produkcji), a nawet miejsce wyprodukowania.

Zużycie energii

W porównaniu do wzmacniaczy tranzystorowych posiadają one dużo większe zużycie energii (pracują w klasie A lub AB), przy czym bardzo duża część energii zostaje wypromieniowana w postaci ciepła – lampy się po prostu grzeją.

Moc

Moc wzmacniacza lampowego jest na ogół niższa niż tranzystorowego, przez co wymaga podłączenia skutecznych kolumn głośnikowych. Choć parametr określający moc wzmacniacza lampowego potrafi być mylący – oferując większą dynamikę, wydają się grać dużo głośniej niż ich tranzystorowe odpowiedniki.

Charakterystyczna barwa wzmacniaczy lampowych

O barwie dźwięku decyduje ilość i układ składowych harmonicznych (alikwotów) dodanych do podstawowego tonu. Barwa brzmienia wzmacniacza lampowego jest charakterystyczna z powodu specyficznego przebiegu składowych harmonicznych reprodukowanych dźwięków. Uważa się, iż znacząca obecność składowych parzystych wpływa na specyficzne „ciepło”lampowego brzmienia – składowe parzyste dla ucha ludzkiego brzmią po prostu miło. Wzmacniacze lampowe generują na ogół duże zniekształcenia, ale są to zniekształcenia, które brzmią przyjemnie.

Żywotność lampy

Lampy żyją krócej niż tranzystory. Zużywają się – i dlatego co pewien czas należy je wymienić. Okres ten zależy od intensywności użytkowania wzmacniacza, przy czym lampy w końcówkach mocy, pracujące w trudniejszych warunkach, wypalają się szybciej niż w układach przedwzmacniaczy. Zdania w kwestii wymiany lamp są jednak podzielone – niektórzy wymieniają cyklicznie np. co dwa lata, inni wtedy gdy sprzęt przestanie grać. W naszym serwisie dokonujemy oczywiście odpowiednich pomiarów lampy w celu sprawdzenia stopnia jej zużycia. Lampy, które nie pracują także poddają się uszkodzeniom – np. zatrucie katody. Niektóre uszkodzenia lamp można naprawić przez odpowiednio przeprowadzone w naszym serwisie procesy regeneracyjne.